Herbert Baker huise en geboue

Hierdie woning, ontwerp deur Herbert Baker in 1902 as sy eie huis, is ‘n belangrike komponent van Parktown se oorlewende argitektoniese karakter. Daar is gebruik gemaak van natuurlike boumateriaal en sy fyn detail maak dit ‘n uitstekende voorbeeld van kuns- en vakmanskap in Suid-Afrika. Dit is op 22 Februarie 1968 ingevolge ou NMC-wetgewing tot ‘n Nasionale Monument verklaar. Heelwat huise is so gebou, nie noodwendig deur Baker ontwerp nie. Heelwat huise is deur hom vir mynmagnate beplan en ontwerp.

Baker se Kliphuis (Stonehouse) ontwerp is in Maart 1902 by sy kantoor in Kaapstad voltooi en kort daarna het hy ‘n boukontrakteur en geskikte grond gesoek. Hy het ‘n kontrak met John Barrow (Sen) en Albert (Bert) Barrow onderteken om die huis te bou. Gedurende 1902 het die Kliphuis behoorlik uit die rotsrif gegroei tussen wat nou Rock Ridge Road en The Valley Road is.

Die huis was in Baker se eie woorde, ‘beplan rondom ‘n lang-venster saal met twee verdiepings vlerke van klein kamers aan weerskante; en na die noorde, wat na die koppe-terras, die son en die uitsig in die verte kyk, is daar ‘n boogstoep. Dit vorm die ingang na die suide ‘n witkolom-atrium waaronder en waardeur trappe oploop vanaf die voordeur in die rotsmuur onder.’

‘n Klein stalblok en ‘n aparte personeelkwartiere is gelyktydig met die huis gebou, maar ver verwyder in die suidwestelike hoek van die eiendom. Op ‘n datum is die stalblok omskep vir gebruik as ‘n motorhuis. Sy huis is op 16 Maart 1903 voltooi.

Na Rhodes se dood, het Lord Milner, die Hoë Kommissaris, het Baker genooi om te help met die na-oorlogse bouwerk in Transvaal; gebaseer in Johannesburg en het hy tien jaar lank daar gewerk.

Baker se huise van hierdie tydperk kontrasteer met sy Kaapse herlewingstyl en word gekenmerk deur grofgekapte klip onder wit gepleisterde mure, steil teëldakke, Venesiese vensters en sy gunsteling wit, Toskaanse kolomme, dikwels omliggende howe.

In 1903/4 het Baker die kompleks van plaashuise en geboue vir die Hertog van Westminster landgoed by Tweespruit, Oranje-Vrystaat ontwerp.

Duke of Westminster, London

Westminster in South Africa 1904

Britse Setlaars 1904 Westminster

Die talle huise wat hy in hierdie styl gebou het, sluit in sy eie Stonehouse (1902) op ‘n rotsagtige uitsteeksel en Pilrig (1903) vir Rust en Vrede die Balfour-gesin naby in Parktown, ‘n voorstad van Johannesburg. Noordwaarts was ‘n veel groter huis vir die Dale Laces (1904) “‘n robuuste klipgebou wat kaal uit die Koppie verrys”.

Glenshiel vir Sir William Dalrymple (1910) is ‘n ‘vlinder’-planhuis wat uit sy uitsteeksel verrys met fyn gewelfde hoofvertrekke en Kentiese Yeoman Wealden-plafonne wat Baker baie in Suid-Afrika gebruik het. Llewelyn Anderson het Baker in 1903 genader om ‘n huis Dolobran op ‘n prominente Parktown-perseel te bou, maar die sketse is verwerp en ‘n ander argitek is aangestel.

Colin Barrow is in Februarie 1966 in Johannesburg gebore. Hy is tans (2011) ‘n direkteur van die Johannesburgse firma Barrow Construction – die boukontrakteurs wat Stonehouse oorspronklik gebou het.

Colin was lank geïnteresseerd in die aankoop van ‘n erfenishuis in óf Westcliff óf Parktown, en het die geleentheid gekry om Stonehouse in 2010 te koop, wat hy gedoen het deur die huis van Stonehouse Close Corporation te koop.

Marienhof (nou Brenthurst) wat vir Drummond Chaplin (1904) gebou is, is nog ‘n voorbeeld.

*
Glenshiel

Hidden Joburg: Glenshiel and Villa Arcadia - 2Summers