Robben Eiland …..

*

Robben eiland is sowat 3,3 km lank en 1,9 km breed.   Tafelbaai is sowat 7 km wes van die naaste vasteland by Bloubergstrand geleë. Die naam van Robbeneiland kom van die Nederlands wat “rob-eiland” beteken. Robbe en voëls was die enigste lewe wat die Nederlandse setlaars in 1652 teëgekom het.   

*

Hierdie eiland het mettertyd verskillende baadjies gekry wat aangetrek is.   Van hospitaal vir melaatses, oorlogsituasie en verdediging, sowel later was dit ‘n maksimumsekuriteit gevangenis.

Argeologie

Moontlike argeologiese bewyse dui daarop dat vroeë gereedskapmakers sowat 500 000 jaar gelede in die Wes-Kaap gewoon het. Deurlopende argeologiese navorsing word steeds gedoen om die teenwoordigheid van inheemse mense op die eiland te bevestig voordat dit deur Europese ontdekkingsreisigers “ontdek” is.   Niemand sal regtig weet wie inheems was of is nie.

Drie (3) argeologiese terreine op die eiland bied ‘n bietjie insig in die “lewe” op die eiland voor die 1400’s. Twee van hierdie terreine is naby mekaar geleë wes van die Maksimum Veiligheidsgevangenis.

Die ander is in die noord-oostelike deel van die eiland langs die eiland se afvalbestuursaanleg. Hierdie terrein is onder grondvlak. Die terreine op die westelike deel van die eiland het klipwerktuie (vervlietende klipartefakstrooisels) bevat wat uit kwarts onreëlmatige kerne en vlokkies bestaan het. 

*

Melaatses en ander siekes

Tussen 1921 en 1931 is die kranksinnige asiel- en melaatseshospitale gesluit weens oproepe vir die meer menslike behandeling van melaatses en geestesongesteldhede en dalende voorkoms. Vanaf 1931 het Robbeneiland ‘n rol as Tweede Wêreldoorlog militêre basis en kus verdedigingstasie aangeneem.

Infrastruktuur

‘n Hawe, landingstrook en geweerbatterye is gebou en ‘n stelsel van tonnels en bunkers is in die eiland self uitgekap. Die eilandvesting het ook nou die tuiste geword vir duisende dienspligtiges en -vroue en het meer toeganklik en minder geheimsinnig geword as ooit tevore. Die Minister van Justisie het egter in 1959 aangekondig dat Robbeneiland as ‘n maksimum sekuriteitsinstelling gebruik gaan word en dat die meeste van die bande met die stad weer gesny sal word. Robbeneiland sou weer ‘n tydperk van isolasie en onsigbaarheid in die oë van die vasteland betree.

Moslem

Daar is ‘n Moslem-geskiedenis op Robbeneiland. Die vestiging van ‘n Moslem-gemeenskap in Suid-Afrika is veral sterk gekoppel aan Robbeneiland, van toe Oos-Indiese politieke gevangenes vanaf die laat sewentiende eeu tot die laat agtiende eeu na die eiland gestuur is om vonnisse uit te dien.   Dus, was dit nie net vir die bewoners in suidelike Afrika nie.

Die eerste Moslems wat op die eiland gevange geneem is, het belangrike moskee- en aanbiddingsleiers vir die Kaapstadse Moslemgemeenskap geword, en was boegbeelde van ‘n groot Moslembevolking wat deur die Nederlanders op die eiland gevange gehou is.

Die Moturu Kramat is in 1969 op Robbeneiland gebou as ‘n heiligdom wat staan as ”n simbool van die stryd vir die totstandkoming van Islam’, weereens ‘n narratief wat nie te verskillend is aan die apartheidsbasis vir identiteitsbou nie.

The Moturu Kramat was built on Robben Island in 1969 as a shrine that stands as ‘a symbol of the struggle for the establishment of Islam’, again, a narrative not too dissimilar to the apartheid basis for identity-building.

Between 1921 and 1931, the lunatic asylum and leper hospitals were closed due to calls for the more humane treatment of lepers and the mentally ill and declining incidences.   

From 1931, Robben Island took on a role as World War II military base and coastal defense station. A harbour, airstrip, and gun batteries were built and a system of tunnels and bunkers were carved into the island itself. The island fortress also now became the home for thousands of servicemen and women and became more accessible and less mysterious than ever before.    However, in 1959, the Minister for Justice announced that Robben Island would be used as a maximum security institution and that most of the ties with the city would once again be cut.   Robben  Island would once again enter a period of isolation and invisibility in the eyes of the mainland.

*

Gevangenis

Die paadjies weerspieël die roetes waarlangs gevangenes in die 1960’s en 1970’s opgeruk is, van die tronk na die werkplekke. Die hoofpaadjie vanaf die MSP na die Bluestone Quarry was ‘n omheinde gang met heinings aan die kante en bo-op. Waghonde is weerskante van die gang geplaas. Vandag kan stompe poste vanaf hierdie paadjie gesien word.   Daar is ander paadjies vanaf die tronk na die Kalksteengroef, Bamboesfabriek, Landbou, Ou Tronk, stortingsterrein, hawe, besoekersentrum en ander dele van die Eiland.

 

*

Bronne, verwante artikels en inligting

https://www.robben-island.org.za/conservation/

https://www.robben-island.org.za/geology-1380-1400/

https://www.researchgate.net/publication/236149483_Structural_geology_of_Robben_Island_Implications_for_the_tectonic_environment_of_Saldanian_Deformation

https://www.researchgate.net/figure/Geological-sketch-map-of-the-Tygerberg-Formation-and_fig4_283003535

https://www.cape-town-heritage.co.za/heritage-site/moturu-kramat.html

Click to access Brett-Seymour2012.pdf

https://www.robben-island.org.za/banishment-1960-1978/



Robben Eiland tonnels 1939

Robben Eiland

Robben eiland lewensverhale